4 nguyên nhân làm tăng nguy cơ đột quỵ do rượu bia

Uống rượu bia quá mức có thể gây ra nhiều tác hại nghiêm trọng cho sức khỏe, đặc biệt là nguy cơ đột quỵ. Theo các nghiên cứu, uống rượu bia thường xuyên và nhiều có thể làm tăng nguy cơ đột quỵ lên gấp 3-4 lần so với người không uống. Dưới đây là 4 nguyên nhân làm tăng nguy cơ đột quỵ do rượu bia

Rượu làm tăng huyết áp

Huyết áp cao là một trong những yếu tố nguy cơ hàng đầu gây ra đột quỵ, chiếm khoảng 55% các ca đột quỵ. Theo các nghiên cứu, uống rượu, đặc biệt là uống nhiều trong thời gian dài làm tăng nguy cơ mắc bệnh tăng huyết áp. 

Khi uống rượu, chất cồn trong rượu đi vào cơ thể gây ức chế trung tâm hô hấp và tuần hoàn ở não bộ, khiến mạch máu bị thu hẹp lại, làm tăng huyết áp. Ngoài ra, chất cồn cũng kích thích hệ thần kinh giao cảm, kích hoạt hệ renin-angiotensin dẫn tới co mạch, giữ natri và nước trong cơ thể, từ đó làm tăng huyết áp.  

Tình trạng huyết áp cao kéo dài do rượu gây nên có thể dẫn tới biến chứng suy tim, xơ vữa động mạch, thậm chí là đột quỵ nếu không được điều trị.

 

Rượu gây tổn thương các thành mạch máu trong não

Không những gây tăng huyết áp, rượu còn có thể gây tổn thương trực tiếp lên các thành mạch máu nuôi não thông qua các cơ chế:

- Chất cồn trong rượu làm tổn thương đến lớp nội mạc của các động mạch nuôi óc, khiến chúng bị lỏng lẻo, dẫn tới hình thành các cục máu đông và xơ vữa động mạch não dễ dàng hơn.  

- Rượu làm giãn nở quá mức các mạch máu nhỏ nuôi não, giảm tính đàn hồi của các mạch máu này. Việc giãn quá mức và giảm độ đàn hồi này khiến các mạch máu bị suy yếu, dễ bị đứt vỡ gây chảy máu não.  

- Rượu còn làm rối loạn chức năng của tiểu cầu, làm các tiểu cầu liên kết kém hơn, dễ tạo thành các cục máu đông và làm tắc nghẽn mạch máu nuôi não gây nhồi máu não, xuất huyết não.  

Rượu gây rối loạn nhịp tim và hình thành cục máu đông

Ngoài việc gây tổn thương trên các mạch máu não, uống rượu còn gây rối loạn chức năng của tim, cụ thể:

- Rượu làm rối loạn hoạt động điện của các tế bào tim, gây ra các rối loạn nhịp tim như rối loạn nhịp thất, ngoại tâm thu thất... Những rối loạn về tim mạch này làm tăng nguy cơ đột qụy lên đến 4 lần.

- Không chỉ gây ra các rối loạn về nhịp tim, uống rượu còn làm tăng nguy cơ hình thành các cục máu đông. Cơ chế là do rượu gây viêm mạch máu, giảm lưu lượng máu đến tim. Từ đó xuất hiện các cục máu đông, khi các cục này di chuyển lên não sẽ gây tắc nghẽn mạch máu não gây đột quỵ.

Rượu làm tăng cholesterol và xơ vữa động mạch não

Nguyên nhân cuối cùng khiến rượu gây ra đột quỵ đó là do rượu làm tăng lượng cholesterol trong máu, dẫn tới tình trạng xơ vữa động mạch. 

Theo nghiên cứu, uống ít nhất 30 gram rượu mỗi ngày (tương đương 2 ly bia hoặc 2 ly rượu vang) làm tăng mức cholesterol toàn phần và LDL (cholesterol xấu). 

Khi mức cholesterol tăng cao sẽ dẫn tới tích tụ cholesterol trong thành mạch máu, đặc biệt là các động mạch cung cấp máu cho não, hình thành các mảng xơ vữa động mạch. Các mảng xơ vữa động mạch này có thể vỡ ra và di chuyển lên não gây tắc nghẽn mạch máu nuôi não dẫn tới đột quỵ.

Để phòng tránh đột quỵ, mọi người nên hạn chế tối đa việc lạm dụng rượu bia, đặc biệt là những người có tiền sử gia đình mắc các bệnh lý về tim mạch, tăng huyết áp.

Câu hỏi và trả lời:

Câu hỏi 1: Tại sao uống rượu bia lại gây tổn thương đến thành mạch máu não?

Trả lời: Uống rượu bia gây tổn thương đến thành mạch máu não theo các cơ chế sau:

- Chất cồn ethanol trong rượu gây tổn thương trực tiếp đến lớp nội mạc của các động mạch nuôi não. Lớp nội mạc bị tổn thương sẽ mất đi chức năng bảo vệ, khiến quá trình xơ vữa động mạch và cục máu đông dễ xảy ra hơn.

- Rượu còn gây phá vỡ sự cân bằng oxidant-antioxidant, gây stress oxy hóa làm tổn thương tế bào nội mô thành mạch. Tổn thương nội mô làm lộ ra các yếu tố đông máu gây đông máu trong lòng mạch.

- Rượu gây rối loạn chuyển hóa lipid, muối khoáng, gây tích tụ cholesterol, canxi trong thành mạch não dẫn đến xơ cứng động mạch.

- Rượu cũng gây rối loạn chức năng tiểu cầu, làm tiểu cầu dễ bám vào thành mạch não hình thành cục máu đông gây tắc mạch.

Như vậy uống rượu gây tổn thương phức tạp đến cấu trúc và chức năng thành mạch máu nuôi não, gián tiếp gây nên các cơn đột quỵ.

Câu hỏi 2: Cần kiêng rượu bao lâu sau khi bị đột quỵ? 

Trả lời: Theo các bác sĩ chuyên khoa, sau khi bị đột quỵ, bệnh nhân cần kiêng rượu hoàn toàn và vĩnh viễn. Lý do là:

- Người bệnh sau đột quỵ thường có di chứng về thần kinh, tim mạch, khả năng làm việc của các cơ quan như tim, phổi, thận thường giảm sút. Do đó sức khỏe rất yếu, cơ thể rất nhạy cảm với rượu.

- Mạch máu nuôi não đã bị tổn thương nặng nề sau cơn đột quỵ. Chỉ cần 1 lượng rượu nhỏ cũng đủ gây ra các cơn đột quỵ tiếp theo, nguy hiểm đến tính mạng.

- Rượu sẽ làm hồi phục chức năng thần kinh bị suy giảm sau đột quỵ rất chậm. Người uống rượu sau đột quỵ phải sống cùng di chứng nặng nề suốt đời.

Vì vậy, để đảm bảo sức khỏe và tính mạng, người bệnh sau đột quỵ cần kiêng rượu hoàn toàn và vĩnh viễn.