4 cách bảo vệ thận cho người bị tiểu đường

Bệnh tiểu đường là một trong những bệnh lý nguy hiểm đối với sức khỏe con người, đặc biệt là với các cơ quan quan trọng như thận. Theo thống kê, khoảng 40% bệnh nhân tiểu đường bị suy thận và nguy cơ suy thận gia tăng theo thời gian mắc bệnh. Do đó, bảo vệ thận là vô cùng quan trọng đối với người bị tiểu đường. Dưới đây là 4 cách bảo vệ thận cho người bị tiểu đường đơn giản mà hiệu quả

Ăn rau củ quả tươi

Theo nghiên cứu năm 2013 của Trường Đại học Y khoa Texas A&M (Mỹ) trên 71 người, chế độ ăn uống nhiều rau củ quả tươi giúp giảm tỷ lệ tổn thương thận và nhiễm toan chuyển hóa ở bệnh nhân tiểu đường. 

Nhiễm toan chuyển hóa là tình trạng cơ thể sản xuất quá nhiều axit, không thể bài tiết đủ hoặc không thể cân bằng axit. Lượng axit dư thừa trong cơ thể gây ra các triệu chứng như thở nhanh, mệt mỏi, lú lẫn và thậm chí có thể dẫn đến sốc, tử vong nếu không được xử lý kịp thời. 

Các loại quả và rau xanh chứa nhiều chất xơ, vitamin, khoáng chất giúp thận hoạt động tốt hơn trong việc loại bỏ axit thừa và các chất thải độc hại ra khỏi cơ thể. Chúng cũng giúp giảm lượng đường hấp thụ vào máu, ngăn ngừa hình thành các sản phẩm cuối cùng của quá trình glyc hóa - những tác nhân gây hại cho thận.

Tuy nhiên, một số loại rau củ quả như chuối, bơ, khoai lang... lại chứa hàm lượng kali cao không tốt cho người bệnh thận. Do đó, bệnh nhân cần tuân thủ chế độ dinh dưỡng phù hợp, tránh các thực phẩm giàu kali nếu không được bác sĩ cho phép.

Tiêu thụ axit béo omega-3

Theo nghiên cứu năm 2013 của Trường Đại học Y Indiana (Mỹ), axit béo omega-3 có trong các loại cá béo, hạt lanh, quả óc chó... có tác dụng bảo vệ thận, giảm nguy cơ tử vong do bệnh tim ở bệnh nhân tiểu đường.

Cụ thể, axit béo omega-3 giúp giảm cholesterol xấu LDL, triglyceride, đồng thời tăng cholesterol tốt HDL giúp giảm tắc nghẽn mạch máu, huyết áp. Nhờ đó giảm tổn thương thận do tai biến mạch máu. 

Bên cạnh tác dụng trên, axit béo omega-3 còn có khả năng ức chế sự phát triển của các mô sợi hóa dẫn đến xơ hóa thận - một biến chứng phổ biến của bệnh tiểu đường. 

Do vậy, người mắc bệnh tiểu đường nên bổ sung đủ axit béo omega-3 hàng ngày để bảo vệ, cải thiện chức năng thận. Liều lượng khuyến cáo là khoảng 1-2 gam EPA và DHA. Cá hồi, cá ngừ, cá thu, hạt lanh, quả óc chó... là những nguồn cung cấp dồi dào axit béo omega-3 tốt cho người bị tiểu đường.

Cắt giảm muối

Nghiên cứu đã chỉ ra rằng ăn quá nhiều muối có hại cho thận. Bởi khi tiêu thụ lượng muối cao, thận phải hoạt động hết công suất để thải natri và chất thải dư thừa trong máu ra ngoài qua đường tiểu. Điều này khiến thận dễ bị quá tải và suy yếu theo thời gian.

Bên cạnh đó, lạm dụng muối còn khiến huyết áp tăng cao, từ đó làm tăng nguy cơ mắc các bệnh lý tim mạch và đột quỵ ở người bệnh tiểu đường. Đây đều là những yếu tố làm suy giảm chức năng thận.

Do đó, để bảo vệ thận, người bị tiểu đường cần giảm lượng muối tiêu thụ hàng ngày xuống dưới 5 gam (khoảng 1 thìa cà phê). Cách đơn giản là hạn chế sử dụng các gia vị như nước mắm, dưa muối, dưa cà, kho quẹt..., không ăn thêm gia vị khi chế biến như nêm nếm thức ăn... 

Tập thể dục thường xuyên

Tập thể dục đều đặn không chỉ tốt cho sức khỏe tổng thể mà còn mang lại nhiều lợi ích cho thận của người bệnh tiểu đường. Cụ thể:

- Tập luyện thể chất giúp người bị thừa cân, béo phì giảm cân, do đó giảm tải cho thận. Bởi theo Tổ chức Thận Quốc gia Mỹ, béo phì là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây bệnh thận mãn tính.

- Tập thể dục giúp điều hòa nhịp tim, huyết áp, ngăn ngừa xơ cứng động mạch, từ đó hạn chế nguy cơ tổn thương thận.

- Vận động thường xuyên kích thích sự trao đổi chất, thanh lọc máu giúp bảo vệ thận khỏe mạnh.

Phân tích 45 nghiên cứu trên 1.800 bệnh nhân tiểu đường cho thấy, tập thể dục không chỉ cải thiện sức khỏe tim mạch mà còn giúp ổn định huyết áp, cải thiện lượng đường trong máu của bệnh nhân. Nhờ đó, người bệnh duy trì được lối sống lành mạnh, từ đó bảo vệ được chức năng thận.

Các hoạt động thể dục khuyến cáo gồm đi bộ, chạy bộ, bơi lội, đạp xe... với thời gian 30 phút mỗi ngày hoặc ít nhất 3 lần/tuần.

Trên đây là 4 cách bảo vệ thận cho người bị tiểu đường hiệu quả và dễ áp dụng mà bạn có thể tham khảo. Hy vọng nội dung này sẽ giúp ích cho bạn trong việc phòng tránh và chăm sóc sức khỏe thận.

Câu hỏi và trả lời:

Câu hỏi 1: Tại sao thận lại quan trọng đối với người bị tiểu đường?

Trả lời:

- Thận là cơ quan "bộ lọc" tự nhiên của cơ thể, chịu trách nhiệm lọc các chất thải ra khỏi máu, đồng thời duy trì cân bằng nước và các chất khoáng. 

- Đối với người bệnh tiểu đường, lượng glucose cao trong máu và các sản phẩm glyc hóa gây hại cho thận. Nhiều người bệnh tiến triển suy thận mãn tính do không được điều trị và chăm sóc đúng cách.

- Ngoài ra, thận còn quan trọng với người tiểu đường trong việc đào thải các loại thuốc hạ đường (metformin, insulin), tránh độc quá liều. 

- Khi thận khỏe, các thuốc hạ đường mới phát huy tác dụng, giúp điều hòa đường huyết hiệu quả. Do đó, thận có vai trò then chốt trong việc kiểm soát bệnh tiểu đường.

Câu hỏi 2: Tại sao người tiểu đường cần phải kiêng muối? 

Trả lời: Theo nghiên cứu, lạm dụng muối gây hại cho thận theo các cơ chế:

- Ăn nhiều muối khiến thận phải hoạt động hết công suất để thải natri và các chất thải ra ngoài, dẫn tới suy giảm dần theo thời gian.

- Muối làm tăng huyết áp - một yếu tố nguy cơ chính gây tổn thương thận ở người bị tiểu đường. 

- Ngoài ra, người bệnh tiểu đường thường có nguy cơ mắc bệnh tim mạch, tăng huyết áp cao hơn người bình thường. Do đó, kiêng muối giúp giảm áp lực cho tim, mạch máu, từ đó gián tiếp bảo vệ thận.

Như vậy, lý do chính khiến người bị tiểu đường cần hạn chế ăn mặn, muối là để bảo vệ thận khỏi quá tải cũng như giảm nguy cơ các biến chứng tim mạch gây tổn thương thận.